Hoe een Brabantse scale-up de aspergesector revolutioneert
De Nederlandse hightech scale-up Cerescon ontwikkelde de eerste asperge-oogstrobot ter wereld. Daarmee wordt niet alleen het personeelstekort opgelost. De robot voorkomt wellicht dat de aspergesector uit West-Europa verdwijnt.
Aspergetelers waren de afgelopen maanden volop in het nieuws. De reden: ze kampen dit seizoen met een personeelstekort van 30 procent. Tijdens het aspergeseizoen, dat van begin april tot eind juni loopt, wordt het ‘witte goud’ handmatig geoogst door duizenden handarbeiders. En dat is zeer arbeidsintensief werk. Voor aspergetelers is het steeds weer een grote uitdaging om geschikt personeel te vinden om asperges te steken. De coronacrisis heeft dit probleem alleen nog maar versterkt, waardoor de behoefte aan automatisering nog verder is toegenomen. Voor DNHK-lid Cerescon was dit het uitgelezen moment om de automatische aspergeoogstmachine in de markt te introduceren.
Hoe je met een goed idee begint
Het idee voor de robot ontstond enige jaren geleden per toeval. “Mijn man Ad Vermeer is uitvinder. Hij werd tijdens een familieverjaardag door zijn broer Marc, zelf aspergeteler, gevraagd of hij een aspergeoogstmachine wilde ontwerpen”, vertelt Thérèse van Vinken, General Manager van Cerescon. Marc gaf aan dat het steeds lastiger werd om seizoenarbeiders te vinden en in Duitsland, het grootste aspergeland van Europa, was net een nieuwe wet van kracht geworden, waarbij het minimumloon van aspergestekers flink werd verhoogd. “Veel Duitse aspergetelers speelden daarom met de gedachte om hun bedrijf naar een lagelonenland te verplaatsen”, aldus Thérèse van Vinken. Hierdoor zou de aspergeteelt wel eens voorgoed uit West-Europa kunnen verdwijnen. De oplossing? Robotisering van de oogst.
De broers kwamen er al snel achter dat er al eerder aspergeoogstmachines waren ontwikkeld, echter zonder succes. Het blijkt namelijk niet eenvoudig om het ‘witte goud’ te detecteren. Het menselijk oog ziet de groenten duidelijk boven het aspergebed uitsteken, maar een camera ziet nauwelijks verschil tussen een aspergepuntje en een willekeurige glinstering in het zand.
Minder verlies, meer winst
Ondergrondse detectie bleek de juiste oplossing. Thérèse voegde zich al snel bij de broers als commerciële kracht en Cerescon was geboren. Helaas heeft Marc alleen het begin meegemaakt; in december 2014 is hij na een kort ziekbed overleden en zijn Ad en Thérèse samen doorgegaan. In nauwe samenwerking met de Wageningen University of Research en een gebruikersgroep van innovatieve, Nederlandse telers, ontwikkelde Cerescon een aspergeoogstmachine die gebruik maakt van een sensor die water detecteert. Omdat een asperge voornamelijk uit water bestaat, is de machine in staat om snel en selectief asperges te steken. De robot vervangt hiermee ongeveer 25 handstekers. “Omdat de machine heel precies kan oogsten, is er minder verlies”, vertelt Van Vinken. “Bij het handsteken gaat circa 30 procent van de oogst verloren. Testen tonen daarnaast aan dat de asperges beter van kwaliteit zijn, omdat ze geoogst worden, voordat ze uit de grond komen.”
Duitsers nemen geen risico’s
Ook in het buitenland bestaat veel interesse voor de Nederlandse uitvinding. De machine kreeg in 2017 de Innovationspreis van Expo SE Karlsruhe. “Met 274.000 hectare aspergegrond, is Duitsland voor ons de belangrijkste afzetmarkt”, zegt Van Vinken. “Als je dat vergelijkt met 3400 hectare in Nederland en 4000 hectare in Frankrijk, dan is het niet verwonderlijk dat wij onze pijlen op de oosterburen richten.” De eerste contacten in Duitsland waren snel gelegd. “Ik had een afspraak met een van de grootste Duitse telers en had me goed voorbereid. Terplekke bleek dat de man geen woord Engels sprak. Dat was wel even ongemakkelijk. Toen ik thuiskwam heb ik meteen mijn Duits opgehaald en een woordenlijst aangelegd met Duitse vaktermen.” Het is erg belangrijk dat je in een traditionele sector zoals deze de Duitse taal spreekt, geeft Van Vinken als tip. “Duitse telers zijn overigens zeer innovatief en staan zeker open voor nieuwe ontwikkelingen. Ze zijn wel afwachtend en voorzichtig: ‘Zuerst meine Nachbarn, danach kaufe ich das’. Een Duitser neemt liever geen risico’s”, lacht Van Vinken.
Groeien over de grens
De zelfrijdende oogstrobot op rupsbanden wordt dit seizoen bij verschillende telers in Nederland en Duitsland gedemonstreerd. Cerescon hoopt het komende jaar de eerste machines te verkopen, waarvan drie stuks in Duitsland. Voorwaarde hiervoor is dat de machines worden geleverd met een servicecontract. Hiervoor is Van Vinken inmiddels in gesprek met verschillende dealers verspreid over Duitsland. “In vijf jaar tijd willen we groeien richting een afzet van 150 machines per jaar. Door samen te werken met partners uit de maakindustrie kunnen we dit zeker realiseren. Duitsland let op: de buren zijn er klaar voor!”.
Tekst: Anouk Vanwersch
Foto’s: Cerescon
Wilt u ook lid worden van het grootste Duits-Nederlandse netwerk? Op de DNHK-website vindt u alle voordelen, en actuele informatie over Corona maatregelen die de Duitse overheid neemt om bedrijven tijdens de crisis te ondersteunen.
Contactpersoon
