“Het bedrijfsleven moet inclusiever, innovatiever en duurzamer”
Sinds september 2020 staat Ingrid Thijssen aan het roer van VNO-NCW. Ze wil een nieuwe koers: het bedrijfsleven moet inclusiever, innovatiever en duurzamer. De 53-jarige ziet het bedrijfsleven als motor van de energietransitie waarin grote stappen gezet moeten worden. Daarin is Duitsland van groot belang.
Mevrouw Thijssen, VNO-NCW gaat voor groener, socialer, innovatiever en duurzamer. Hoe wilt u dat bereiken?
We hebben de afgelopen maanden hard gewerkt aan onze nieuwe koers: ‘Ondernemen voor Brede Welvaart’. Dat hebben we in samenspraak gedaan met honderden leden, experts en na grondig onderzoek. We kiezen bewust voor een nieuw kompas dat zich richt op het bereiken van een samenleving met gelijke kansen, voldoende werk en een duurzame leefomgeving.
En hoe willen jullie dat realiseren?
Om alle ambities uit onze plannen te realiseren, stellen wij een publiek-private investeringsagenda voor van 20 miljard en we doen tientallen concrete beleidsvoorstellen. Van extra investeringen in onderwijs voor gelijke kansen, tot voorstellen die zorgen dat mensen in goede tijden meer kunnen meedelen in welvaart, tot voorstelen voor een duurzamer, innovatief en ondernemend Nederland. Zelf gaan we als bedrijven aan de slag met bijvoorbeeld stageplaatsen, 100.000 extra banen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en bijvoorbeeld een nieuwe Tax Governance code. Kortom we timmeren op alle fronten aan de weg.
De nieuwe koers richt zich dus ook op werknemers. Waarom besteden jullie hier zoveel aandacht aan?
We richten ons op meer dan alleen werknemers, ook onderwijs, beloning, minder flexbanen, een van-werk-naar-werk-infrastructuur. We vinden dat iedereen in Nederland moet kunnen meedelen in de welvaart en dat Nederlanders gelijke kansen behoren te hebben. Dat is in het belang van ons allemaal. Het funderend onderwijs is bijvoorbeeld het meest bepalend in het geven van gelijke kansen en voor een goed opgeleide beroepsbevolking en voor geluk. De kwaliteit daarvan gaat helaas aantoonbaar achteruit. Zoals Raoul Heertje tijdens de laatste Bilderberg-conferentie van VNO-NCW zei: ‘mijn (beroemde) vader zou woedend zijn als hij wist dat Nederland zijn onderwijs laat versloffen.’
Sociale inclusiviteit is dus belangrijk?
Jazeker, inclusiviteit betekent voor ons ook inkomenszekerheid. Weinig in je leven is zo ontwrichtend als het verlies van je baan. Daarom hechten wij ontzettend aan het opzetten van een infrastructuur die mensen van werk naar werk brengt, dus zonder dat zij tussentijds in de bakken van het UWV belanden. Ook voor werkgevers die staan te springen om personeel is dat belangrijk. Maar het betekent ook: meedelen als het goed gaat met het bedrijf waar je werkt. En dat er voor iedere werkende een sociaal vangnet is wanneer hij of zij de baan verliest. En dat iedere werkende daar aan bijdraagt. En tot slot is het essentieel dat we het vaste contract aantrekkelijker maken.
“We vinden dat iedereen moet kunnen meedelen in de welvaart en iedereen gelijke kansen behoort te hebben. Dat is in het belang van ons allemaal”
Hoe balanceren jullie tussen behoeften van werkgevers en werknemers?
De behoeften van werkgevers en werknemers zijn niet tegenstrijdig. Werkgevers hebben ook het liefst vaste mensen en vaste partners waar ze mee samenwerken Zo bouw je samen vertrouwen op en doe je het aantoonbaar beter als bedrijf. Wij willen dat Nederland een ondernemend land is, waarin de vorming en doorgroei van ondernemingen de motor van de economie vormt. Door daarnaast fors meer te investeren, zorgen we dat we ook in toekomst ons sociale voorzieningen kunnen betalen. Uit recent onderzoek van de Rabobank blijkt dat met onze investeringsagenda de welvaart per hoofd van de bevolking in 2030 zo’n 20 procent kan toenemen. Hiervan profiteert iedereen, werkgever én werknemer, en zo creëren we echt brede welvaart voor alle Nederlanders.
Sinds september 2020 bent u voorzitter bij VNO-NCW. Wat was de belangrijkste reden dat u deze positie accepteerde?
Ik houd van Nederland en ik zet mij graag in om het land beter en mooier te maken. En alle gesprekken met ondernemers die ik heb, geven mij ook de energie om mij daar met overgave voor in te zetten. En de coronacrisis maakt dit alleen maar belangrijker, het is een uitdagende tijd.
In uw vorige functie, bij Alliander, zat u dicht op de energietransitie. Wat is de rol van VNO-NCW in de energietransitie?
Voor VNO-NCW is een klimaatneutrale, circulaire samenleving topprioriteit, zoals u kan zien in onze nieuwe koers. En voor een duurzaam Nederland geldt: nu doorpakken. In hoog tempo grote sprongen maken in plaats van ‘beetje meer van hetzelfde’. En het bedrijfsleven fungeert als de motor van de energietransitie. Het is belangrijk om te realiseren dat onze industrie een belangrijke rol speelt op nationaal en internationaal niveau. Want door verduurzaming trekt het bedrijfsleven de rest van de economie mee. De taak van VNO-NCW is het strijden voor de juiste condities voor de verduurzaming. Tijdig beschikbare energie-infrastructuur en passende ondersteuning. We hoeven bedrijven niet te prikkelen om te verduurzamen want er zijn plannen zat. Met het oog op de toekomst zijn er ook vergaande plannen ten aanzien van de circulaire economie, de volgende stap.
Hoe ziet u de rolverdeling tussen politiek en bedrijfsleven als het gaat om de energietransitie?
We staan samen voor de grote uitdaging om de energietransitie te realiseren. We moeten nu niet alleen denken in doelen maar meer in een planmatige aanpak van de energietransitie. Hierbij hebben we overheid nodig in de vorm van governance, facilitering en juiste wet- en regelgeving. Ook spelen in Nederland staatsdeelnemingen als de GasUnie en TenneT een belangrijke rol in de aanleg van de broodnodige energie infrastructuur voor CO₂, waterstof, groen gas en elektriciteit. Hier is het nodig dat de overheid laat zien dat de verduurzaming ook voor haar menens is.
Hoe kan samenwerking met Duitsland daar volgens u bij helpen?
Duitsland is en blijft simpelweg onze belangrijkste handelspartner. Zo bedroeg in 2019 de totale handel tussen Nederland en Duitsland 193 miljard euro. En de handel met onze oosterburen biedt nog zoveel kansen om dit uit te bouwen. Daarom is het ook zo belangrijk dat we recent het Duits-Nederlandse energie- en innovatiepact hebben ondertekend om nog meer te gaan samenwerken op een essentieel terrein als innovatie. Daar moet onze groei vandaan komen. Kennis is onze nieuwe grondstof om in de toekomst onze boterham te kunnen smeren en voor vernieuwing en verduurzaming.
Wat zijn de vervolgstappen van dat pact voor VNO-NCW?
Samen met onze partners, zoals FME en onze Duitse zusterorganisatie BDI, werken we aan concrete acties rond belangrijke innovatiethema’s als Smart Industry, Energie, Mobiliteit, Zorg en Sleuteltechnologieën. Stuk voor stuk thema’s waar veel mogelijkheden zijn voor samenwerking en versterking van onze concurrentiepositie door samenwerking. Zo is al een gezamenlijk fieldlab gelanceerd op het gebied van Artificial intelligence.
We zitten nog steeds in een crisis. Wat is het belangrijkste advies dat VNO-NCW aan het bedrijfsleven meegeeft?
Het is voor veel ondernemers nu natuurlijk vooral een ongelofelijk zware tijd. Die zitten niet direct op een advies van mij te wachten. Ondernemers snakken op dit moment vooral naar lucht en duidelijkheid. In de gesprekken die ik heb met ondernemers uit de evenementen, de horeca en bijvoorbeeld de reisbranche valt mij op dat zij ondanks deze zware crisis, toch altijd weer mogelijkheden en kansen zien. Dat vind ik zo knap en mooi om te zien; die creativiteit en vechtlust.
Daar moeten ze echter wel de ruimte voor krijgen
Precies! Daarom is het zo belangrijk dat we deze ondernemers helpen en nu ondersteunen. Bedrijven en branches hebben de afgelopen weken hard gewerkt aan slimme heropeningsplannen om te kijken hoe sectoren weer gedeeltelijk open kunnen. Laten we kijken naar wat er juist wel kan. Verder moeten we keihard aan de slag met hoe we ondernemers helpen met de enorme schulden die ze nu opbouwen en de interende eigen vermogens. Belastingschuld moet over een langere periode worden gespreid. Achtergestelde leningen moeten we aan werken. Zo is er nog veel nodig om te zorgen dat we investerend uit de crisis komen.
Tekst: Hendrike Oosterhof
Foto’s: VNO-NCW
Wilt u ook lid worden van het grootste Duits-Nederlandse netwerk? Op de DNHK-website vindt u alle voordelen.